Бичии чаштар-биле ужуражылга
Ноябрь 1-де, тыва дылдыӊ хүнүн уткуштур, Кызыл хоорайныӊ 21 дугаар уруглар садынга, музей ажылдакчылары Чечена Монгуш биле Айкизе Донгак аалдап четкеннер. Бичии чаштарга байыр чедирбишаан, тыва чоннуӊ культуразыныӊ шаг-тѳѳгүден бээр ажыглап чорааны ыяштан, хѳмден эдилелдерин делгеп, оларныӊ орус, тыва аттарын уругларга айтып берип, солун ужуражылганы эрттиргеннер.
Чаштар улуг сонуургал-биле тыва эдилелдерниӊ аттарын сактып ап, оларны каяа, канчаар ажыглаарын билип алганнар. Чамдык уругларныӊ тос-каракты шай, сүт чажар эдилел деп билбишаан, ооӊ кол ужур-утказын эки сайгарып билири онзагай болган.
Ужуражылганыӊ тѳнчү кезээнде чаштар кажык ойнааннар. Кажыктыӊ бүгү талалары тыва чоннуӊ азырап чоруур амытаннары — аът, инек, хой, ѳшкү, теве, сарлык деп кѳргүзүп турарын эки билип алганнар. Оолдар тевек теп ойнааннар. Уруглар садының кижизидикчи башкылары музей ажылдакчыларынга четтиргенин илередип, оон база аалдап келирин дилээннер.
Чечена Монгуш, «Алдын-Хорум» филиал-музейниӊ эргелекчизи.